یک روانشناس بالینی اظهار کرد که بیش از 50 درصد اختلالات جنسی افراد، ریشه روانشناختی دارد.
دکتر رسول روشن با بیان این مطلب و اشاره به اینکه درمان مشکلات، اختلالات و بیماری های جنسی ارتباط تنگاتنگی با علم روانشناسی دارد، تصریح کرد: بسیاری از پزشکان اختلالات و مشکلات جنسی را به عامل فیزیولوژیکی مرتبط می کنند حال آنکه، بدون توجه به مسایل روانی بیمار، مشکلات جنسی افراد قابل درمان نیست.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه درمان مشکلات جنسی افراد نیازمند نسخه های چند رشته ای و چند تخصصی است، حضور روانشناسان، متخصصان زنان و زایمان، کارشناسان مذهبی، اورولوژیست ها و … در فرآیند درمان لازم است.
? عوامل درهم تنیده اختلالات جنسی
اختلالات زناشویی و مشکلات جنسی موضوعات در هم تنیده ای هستند؛ یعنی نمی توان مرز مشخصی برای آنها در نظر گرفت. وقتی زن و شوهری در کنار هم باشند و مشکلات رفتاری داشته باشند و مشکلات رفتاری داشته باشند قطعا این مشکلات بر روابط جنسی شان تاثیر می گذارد؛ همانطورکه در صورت وجود مشکلات جنسی در روابط زناشویی افراد، مشکلات رفتاری نیز به وجود می آید.
از طرف دیگر، مشکلات جنسی هر چند از دو دسته عوامل جسمانی و روانی ریشه می گیرد اما، این عوامل در هم تنیده هستند و مرز مشخصی ندارند. عوامل جسمانی دخیل در مشکلات جنسی می تواند به اختلالات روانی منجر شود همانطور که، اختلالات روانی می تواند عوامل جسمانی به وجود بیاورد یا تشدید کند.
زمانی که ما با چنین مجموعه در هم تنیده ای سر و کار داریم نمی توانیم به دنبال علت واحد برای اختلالات جنسی بگردیم و به تبع آن درمان این اختلالات نیز با توجه به عوامل مختلف امکانپذیر است. درمانگر باید به مسایل روانی و مسایل جسمانی همراه با هم توجه داشته باشد و اساسا توصیه می شود برای درمان اختلالات جنسی یک تیم متشکل از متخصصان پزشکی و روانشناسان و حتی آسیب شناسان مسایل اجتماعی حضور داشته باشند.
با این وجود، می توان تاثیر عوامل جسمانی یا روانی را در افراد مختلف متفاوت و میزان آن را کم یا زیاد دانست. در مردان زیر 50 سال که با مشکلات جنسی روبرو هستند، نقش عوامل روانی پررنگ تر است حال آنکه برای مردان بالای 50 سال نقش عوامل جسمانی بیشتر می شود. اما در مورد زنان، بیشتر، عوامل روانی تاثیرگذار است تا عوامل جسمانی.
در شرایط فعلی با دو دسته از افرادی که دچار اختلالات جنسی هستند، مواجهیم. جوانان مجرد زیر 25 سال یکی از این گروه ها هستند. اختلالات جنسی در این افراد بیشتر جنبه روانی دارد. تصویر ذهنی این افراد از بدنشان دچار مشکل شده یا به دلیل داشتن روابط جنسی ناسالم وضعیت بدنی آنها اختلال پیدا کرده است.
این افراد اغلب فکر می کنند مشکلات جسمانی دارند و معمولا در دام افراد سودجو و موسسات تبلیغاتی که برای فروش داروها و محصولاتشان چنین چیزی را تبلیغ می کنند، می افتند. اما باید در قالب مشاوره به این افراد توصیه شود که نقش عوامل روانی را جدی بگیرند و بدانند درصد بالایی از اختلالات جنسی ریشه روانی دارد.
دسته دومی که در زمینه مسایل جنسی مشکلات جدی دارند، افراد متاهلی هستند که نمی توانند روابط زناشویی داشته باشند. ریشه مشکلات این افراد هم اغلب روانی است و مشکلات آنها، هر چند جدی باشد، توسط روانشناسان قابل درمان است.
برای درمان اختلالات جنسی مهم این است که ریشه مشکلات به درستی شناخته شود. خیلی وقت ها ریشه ها به درستی کشف نمی شود ودرمان ها نه تنها کارساز نیست که به مشکلات افراد می افزاید. اگر ریشه ها به درستی شناخته شود، اصلا جای نگرانی نیست و مشکلات افراد به راحتی حل می شود.
موضوع مهم دیگر در درمان اختلالات جنسی توجه به زوج و نه یک نفر است. درمانگر با توجه به عوامل مختلف در فرآیند درمان می تواند مشکل همسرانی که در روابط جنسی خود مشکل دارند، حل کند.
بیشتر بخوانید:
اختلال برانگیختگی جنسی در خانم ها چیست
رایج ترین اختلالات جنسی در زنان
چگونه بفهمیم اختلال جنسی داریم؟
ریشه های روانشناختی اختلالات جنسی
واژینیسموس؛ اختلال جنسی شایع در زنان
علل و راه درمان برخی اختلالات جنسی مردانه
داروهای درمان اختلال جنسی در زنان و مردان
منبع:ماهنامه سپیده دانایی
این اختلالات به صورت تکانه ها، خیالپردازانه ها، یا اعمال جنسی که غیرمعمول، انحرافی، یا غریب هستند،مشخص میگردند. شیوع آنها در مردها بیش از زنان میباشد.علت، ناشناخته است. استعداد زیست شناختی (الکتروانسفالوگرام غیرطبیعی،هورمونهای غیرطبیعی) ممکن است با عوامل روانشناختی، مثل سوءرفتار در زمان کودکی، تقویت گردد.
فرضیه روانپویشی پارافیلیا را ناشی از تثبیت در یکی از مراحل روانی – جنسی رشد، یا کوششی برای محافظت در مقابل اضطراب اختگی (exhibitionism) میداند. فرضیه یادگیری، ارتباط بین یک عمل یا برانگیختگی جنسی در دوران کودکی را که منجر به یادگیری شرطی میشود، عامل میداند.
فعالیت پارافیلیائی به صورت وسواسی است. بیماران، به طور مکرر در رفتار انحرافی خود گرفتار هستند و قادر به کنترل تکانه خود نمیباشند. در شرایط استرس، اضطراب، یا افسردگی، احتمال انجام رفتار انحرافی بیشتر است.
ممکن است بیمار چندین بار عزم کند که این رفتار را کنار بگذارد. ولی معمولاً قادر به ترک آن برای مدت طولانی نیست، واکنش نمائی و متعاقب آن احساس گناه شدید رخ میدهد. روشهای درمانی، که تنها به میزان متوسط موفقیتآمیز بوده اند، عبارتند از: روانردمانی بینشمدار، رفتاردرمانی، دارودرمانی به تنهائی یا همراه با درمانهای ذکر شده.
انحرافات جنسی یا پارافیلیاهای شایع عبارتند از:
اختلال: عورتنمائی (exhibitionism)
تعریف: نشان دادن آلت تناسلی برابر عموم، در زنان نادر است.
ملاحظات عمومی:
افراد میخواهند که به جنس مؤنث شوک وارد کنند، واکنش او تصدیقی برای سالم بودن آلت تناسلی به
بیمار است.
درمان:رواندرمانی بینشمدار، شرطیسازی انزجاری.
زنان باید سعی کنند که به مرد عورتنما توجهی نکنند، چرا که او خطرناک نیست، اگرچه نفرتانگیز است، یا به پلیس خبر دهند.
اختلال: یادگارخواهی (fetishism)
تعریف: انگیختگی جنسی با اجسام بیجان (مثلاً کفش، مو، لباس)
ملاحظات عمومی: تقریباً همیشه در مردان دیده میشود، اغلب به دنبال آن احساس گناه اتفاق میافتد.
درمان: رواندرمانی بینشمدار، شرطیسازی انزجاری، غرقهسازی تجسمی (یعنی بیمار با یادگار، آنقدر خودارضائی میکند که اثر انگیختگی را از دست بدهد (اشباعسازی خودارضائی).
اختلال: مالش (frotteurism)
تعریف: مالیدن آلت تناسلی به جنس مؤنث برای ایجاد انگیختگی و ارگاسم
ملاحظات عمومی: در مکانهای شلوغ اتفاق میافتد، مثلاً مترو، معمولاً مردان منفعل و فاقد اعتمادبهنفس
آن را انجام میدهند.
درمان: رواندرمانی، بینشمدار، شرطیسازی انزجاری، گروهدرمانی، داروهای ضدآندروژن
اختلال: بچهبازی (castration anxiety)
تعریف: فعالیت جنسی با کودکان کمتر از سیزده سال، شایعترین پارافیلیا است
ملاحظات عمومی: %95 هتروسک.سوال، 5% هموسک.سوال، خطر تکرار رفتار زیاد است. بیمار از برقراری روابط جنسی با بزرگسالان میترسد، اعتمادبهنفس پائین است. 10 تا 20% کودکان تا سن 18 سالگی، مورد تعرض قرار میگیرند.
درمان: قرار دادن بیمار در واحد درمانی، گروهدرمانی، رواندرمانی، بینشمدار، داروهای ضدآندروژن برای کاهش میل جنسی
اختلال: آزارگری(سادیسم) جنسی (transvestic fetishism)
تعریف: برانگیختگی جنسی در اثر رنج دادن روانی یا جسمی شخص دیگر ایجاد میشود.
ملاحظات عمومی: اغلب در مردان دیده میشود. از نام مارکی دوساد گرفته شده. در بعضی موارد منجر به تجاوز جنسی میگردد.
درمان: رواندرمانی بینشمدار، شرطیسازی انزجاری
اختلال: آزادخواهی (مازوخیسم) جنسی (pedophilia)
تعریف: لذت جنسی، با سوءرفتار جنسی یا روانی قرار گرفتن، یا تحقیر شدن (آزادخواهی اخلاقی ـ se.xual masochism) حاصل میشود.
ملاحظات عمومی: دفاع در مقابل احساس گناه مربوط به ارتباط جنسی، مجازات و تنبیه را به خود برمیگرداند.
درمان: رواندرمانی بینشمدار، گروهدرمانی
اختلال :یادگارخواهی همراه میدانپوشی (voyeurism)
تعریف: میدانپوشی
ملاحظات عمومی: اغلب برای انگیختگی دگرجنسخواه استفاده میشود.
مبدلپوشی مرد به زن شایعتر است.
نباید با ترانسسک.سوالیسم که فرد خواهان تعلق به جنس مخالف است، اشتباه شود.
درمان: رواندرمانی بینشمدار
اختلال: چشمچرانی (excretory paraphilias)
تعریف: برانگیختگی جنسی با نگاه کردن به اعمال جنسی (مقاربت یا شخص برهنه) حاصل میشود. ممکن است در زنان هم اتفاق بیفتد، ولی در مردان شایعتر است. نوع دیگر آن گوش دادن به مکالمات اروتیک است (مثل ارتباط جنسی تلفنی
ملاحظات عمومی: معمولاً در مدت عمل چشمچرانی، خودار.ضائی اتفاق میافتد. معمولاً بهدلیل ولگردی یا چشمچرانی دستگیر میشوند.
درمان: رواندرمانی بینشمدار، شرطیسازی انزجاری.
اختلال: پارافیلیاهای دفعی (coprophilia)
تعریف: مدفوع کردن (کوپروفیلیا ـ urophilia) یا ادرار کردن (اوروفیلیا ـ zoophilia) روی شریک جنسی یا برعکس
ملاحظات عمومی: تثبیت در مرحله مقعدی رشد، klismaphilia
درمان: رواندرمانی بینشمدار.
اختلال: حیوانخواهی
تعریف: ارتباط جنسی با حیوانات
ملاحظات عمومی: در مناطق روستائی شایعتر است، ممکن است فرصتطلبانه باشد
درمان: تغییر رفتار، رواندرمانی بینشمدار
بیشتر بخوانید:
پارافیلیا (انحراف جنسی) و درمان آن
درباره انحراف جنسی (پارافیلیا) چه می دانید؟
کسب اطلاعات درباره انحرافات جنسی
چگونه از انحراف جنسی فرزندمان پیشگیری کنیم؟
انحرافات جنسى کدامند و راه های درمان آنها چیست؟
جلوگیری از انحرافات جنسی فرزند
منبع:tanzimekhanevadeh.com